Duygudurum bozuklukları: Anormal bir duygurumdan dolayı ortaya çıkan bir hastalık örüntüsüdür. Hemen hemen duygudurum bozukluğu olan her hasta belli bir dönemde depresyon da yaşar fakat bazılarının yükselmiş duygudurumları da olmaktadır. Birçok duygudurum bozukluğu bir duygudurum epizoduna dayandırılarak tanılanmaktadır.
DEPRESYON BOZUKLUKLARI:
Majör Depresif Bozukluk : Bu hastaların mani veya hipomani epizodları yoktur fakat bir veya daha fazla majör depresif epizodları bulunmaktadır.
Süregiden Depresyon Bozukluğu (Distimi) : Bir yükselme evresi yoktur ve tipik majör depresif bozukluktan daha uzun sürer. Depresyonun bu tipi majör depresyon epizodu olarak adlandırılacak kadar ağır değildir.
Yıkıcı Duygudurum Düzensizlik Bozukluğu : Çocuğun duygudurumu sık ve şiddetli öfke patlamaları arasında sürekli negatiftir.
Premenstrüel (adet öncesi) Disforik Bozukluk: Kadınlar regl dönemlerinden birkaç gün önce depresyon ya da kaygı semptomları yaşar.
Başka Tıbbi Bir Duruma Bağlı Depresyon Bozukluğu: Çeşitli tıbbi ve nörolojik durumlarda depresif semptomlara neden olabilir.
Maddenin/ İlacın Yol Açtığı Depresyon Bozukluğu: Alkol veya diğer maddelerde depresif semptomlara neden olabilir. (Entoksikasyon veya yoksunluk)
Tanımlanmış veya Tanımlanmamış Diğer Bir Depresyon Bozukluğu: Bu kategorilerden birini, hasta yukarıda bahsedilen depresyon tanılarının veya depresyonun bir özellik olarak görüldüğü başka her hangi bir tanının tanı ölçütlerini karşılamayan depresyon tanı kümesi için gerekli tanı ölçütlerini tam karşılamayan depresif semptomlar yaşadığında kullanılır.
BİPOLAR BOZUKLUK
Bipolar I Bozukluğu: En az 1 mani epizodu içerir. Daha önceden manik-depresif hastalık olarak adlandırılmıştır. Erkeklerde ve kadınlarda eşit derecede görülmektedir. Bu da genel yetişkin nüfusunun %1 ini oluşturmaktadır. Bu bozukluk değerlendirilirken 2 temel nokta önemlidir.
İlki bir epizodun yeni bir epizod olarak sayılabilmesi için ya kutuplarda bir değişiklik olması ya da önceki epizodla şu ankinin arasında normal bir duygurudurumun olduğu en az 2 ay bulunması gerekir.
İkincisi; mani ya da hipomani epizodu bazen depresyon tedavisi ile de tetiklenebilmektedir.
Hastanın en az 1mani epizodu , ayrıca herhangi bir sayıda hipomani ve majör depresif epizodları vardır. Tedaviyle (ilaç, EKT, ışık terapisi) tetiklenen bir mani epizodu eğer mani semptomları tedavinin beklenen fizyolojik etkilerinin ötesine geçiyorsa bipolar 1 bozukluğu tanısı için sayılabilir.
Bipolar II Bozukluğu: Bipolar I ile olan temel ayrımı; bipolar II de hiç psikoz görülmediği ve hastane yatışının gerekmediği yükselme evresinde ortaya çıkan yeti eksikliği ve rahatsızlık derecesidir.Aralara hipomani epizodlarının girdiği tekrarlayan majör depresif epizotlardan oluşmaktadır. Semptomlar sonrasında tedavilerin fizyolojik etkilerinin beklenen süresinden daha uzun sürmüşse tanılanabilir.
Kadınların Bipolar II Bozukluğunu geliştirme riski erkeklere göre daha fazladır. Bu bozukluk genel yetişkin nüfusun %1 inde görülmektedir.
Her ne kadar daha öncesinde hipomani epizodu “küçük mani” olarak tanımlanmış olsada bozukluğun tehlikesiz olduğunu düşünmemek önemlidir.
Kısacası ; hasta en az hem bir majör depresif epizod hem de bir hipomani epizodu geçirmiştir. Ama mani epizodu yoktur. Önemli Noktaları: Sıkıntı veya yeti eksikliği ( iş/eğitim işlevselliğinde sosyal veya kişisel işlevsellikte bozulma fakat sadece depresif epizodlarda veya epizodlar arası geçişlerde.)
İpek SAYIN
PSİKOLOG